Το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης (ΥΜΥ) βρίσκεται σε μια εξαιρετικού φυσικού κάλλους περιοχή, στο Κεφαλάρι του Αη-Γιάννη, λίγο έξω από τη Δημητσάνα. Πρόκειται για ένα σύνολο εγκαταστάσεων και υδροκίνητων μηχανισμών που αποκαταστάθηκαν με σκοπό τη μουσειακή αξιοποίηση και προβολή τους.

Στο χώρο του μουσείου παρουσιάζονται οι μορφές της υδροκίνησης και της χρήσης του νερού στην παραγωγή που δίνουν την εικόνα τη βιοτεχνική ιστορία της περιοχής. Το συγκρότημα των κτισμάτων και μηχανισμών που περικλείει αποτελεί ένα μικρό δείγμα των ερειπωμένων σήμερα βιοτεχνικών εγκαταστάσεων που ακολουθούν την ροή του νερού των πηγών του Αϊ-Γιάννη αλλά και των πάνω από 100 εγκαταστάσεων που υπήρχαν κατά μήκος του ποταμού Λούσιου και τροφοδοτούσαν την τότε ανθηρή οικονομία των γύρω χωριών. Έχουν αποκατασταθεί και λειτουργούν με τους παραδοσιακούς μηχανισμούς μια ομάδα υδροκίνητων μηχανών: ένας αλευρόμυλος μια νεροτριβή, ένα βυρσοδεψείο και ένας μπαρουτόμυλος. Ακόμα υπάρχουν το σπίτι του μυλωνά, το σπίτι του βυρσοδέψη και μια πρόχειρη εγκατάσταση για ρακοκάζανο.

Κάθε ένα από τα αποκαταστημένα κτίρια των παλιών παραδοσιακών εργαστηρίων έχει μια μόνιμη έκθεση με θεματικό περιεχόμενο σχετικό με το εργαστήριο στο οποίο στεγάζεται:

1. Στο κτίριο του νερόμυλου-νεροτριβής υπάρχει πληροφοριακό υλικό και αντικείμενα τα οποία αφορούν στη λειτουργία και τη χρήση της νεροτριβής και του αλευρόμυλου, καθώς και τη διατροφή και την ένδυση στην προβιομηχανική κοινωνία.

2. Στο κτίριο του βυρσοδεψείου παρουσιάζονται αναλυτικά όλες οι φάσεις και τα στάδια από την προβιομηχανική επεξεργασία των λεπτών δερμάτων, καθώς και ο εργαλειακός εξοπλισμός που χρησιμοποιούνταν.

3. Στο κτίριο του μπαρουτόμυλου, όπου έχει αποκατασταθεί ο παλιός μηχανισμός παραγωγής μαύρης μπαρούτης με κοπάνια, υπάρχει μόνιμη έκθεση με πληροφοριακό υλικό για την ιστορία, την παραγωγή και την εμπορία της μπαρούτης στον ευρύτερο μεσογειακό και βαλκανικό χώρο (18ος – 20ός αι.).

Το κεφαλάρι του Αϊ-Γιάννη προσφέρεται σαν αφετηρία εξαιρετικών πεζοπορικών διαδρομών στο φαράγγι του Λούσιου μέσα από αναπλασμένα μονοπάτια. Από την τοποθεσία του μουσείου μια διαδρομή κατεβαίνει τη πλαγιά του φαραγγιού, περνά κοντά από το Παλαιοχώρι που βρίσκεται πιο κάτω και κατευθύνεται χαμηλότερα προς το ποτάμι. Μέσα από εναλλακτικές διαδρομές μπορεί κανείς να κατευθυνθεί στις μονές του Φιλοσόφου και Προδρόμου και τελικά να καταλήξει στην αρχαία Γόρτυνα μέσα σέ ένα πανέμορφο άγριο και παρθένο φυσικό περιβάλλον με πλούσια και πυκνή βλάστηση.

Περισσότερες πληροφορίες: Τηλέφωνο: 27950 31630